Projectambitie ‘Hart voor Oud-Turnhout’
Wat willen we bereiken?
We vertrekken vanuit de ambitie dat de herinrichting de identiteit van onze gemeente moet versterken. De identiteit beschrijven we als volgt:
Oud-Turnhout kenmerkt zich vandaag als een groene woongemeente. Bovendien zijn haar karaktervol cultuurhistorisch patrimonium en bloeiend centrum op maat van de gemeente bepalend. We zijn een gemeente die haar bestaande troeven respectvol in ere houdt en valoriseert, en die tegelijk openstaat voor vernieuwende impulsen en initiatieven, wat van haar een levendige samenleving maakt, jong van geest, waar het goed wonen en ontspannen is.
De herinrichting van de dorpskern moet de identiteit en de ambitie van de gemeente Oud-Turnhout versterken. Hoe, of en waar de verschillende functies een plaats krijgen, moet telkens getoetst worden aan deze identiteit.
Projectgebied
- De opdracht heeft betrekking op de N18 in Oud-Turnhout centrum en haar onmiddellijke omgeving, Dorp inbegrepen. Het studiegebied wordt afgebakend door de zijstraat Nadorst aan westelijke zijde en de parking van OC De Djoelen en parking Redec aan oostelijke zijde.
- Het dorpscentrum willen we als centrale plek in het dorp herwaarderen. Naast het projectgebied ligt een belangrijk invloedgebied waar verschillende belangrijke centrumfuncties gelegen zijn: twee scholen, een kunst- en erfgoedcentrum, de kerk en de bib. Het gaat concreet over Van der Bekenlaan, Sint-Bavostraat ter hoogte van de kerk en Kerkstraat. Dit invloedgebied moet mee bestudeerd worden. De infrastructurele ingrepen focussen op het projectgebied.
- Het projectgebied en haar directe invloedsfeer liggen niet op een eiland. (Deel)oplossingen voor problemen en kansen op vlak van mobiliteit, groen, detailhandel, wonen, etc. in dit gebied liggen soms in haar omgeving. Vanuit een bredere blik op het regionaalstedelijk gebied en haar omgeving moet bekeken worden welke ingrepen nodig zijn om de kwaliteiten in de dorpskern te versterken.
Figuur: projectgebied (rood) en invloedgebied (paars)
Randvoorwaarden
- Enkel beperkte aanpassingen mogelijk aan gewestweg N18 op korte termijn.
Op korte termijn zijn enkel beperkte aanpassingen mogelijk aan de gewestweg N18, die bovendien een belangrijke rol vervult voor openbaar vervoer. Vanuit alle elementen die doorheen de studie naar boven komen, wensen we een toekomstvisie op te maken samen met bovenlokale partners. We verwachten van het studiebureau minstens één workshop met bovenlokale partners die de aanzet maakt van deze lange termijnvisie voor de N18. Op basis van deze eerste analyse, is het de bedoeling om te komen tot engagementen van alle betrokken partners (Agentschap Wegen en Verkeer, De Lijn, Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Vervoerregio Kempen, …). Bij voldoende engagement, vormt dit de basis voor een apart studietraject voor de N18. Het projectgebied van deze vervolgstudie wordt samen met de partners bepaald. Dat kan zich beperken tot de doortocht, maar kan ook uitgebreid worden tot een traject tussen R13 en N139 of zelfs het op- en afrittencomplex aan E34.
- In het projectgebied of in de rechtstreekse omgeving ervan, zijn recent nieuwe woonontwikkelingen Deze ontwikkelingen zullen ook een impact hebben op onze dorpskern, en moeten dus in de plannen voor herinrichting meegenomen worden.
- Behoud van de herdenkingsplek ter nagedachtenis van inwoners die op het dorpsplein gefusilleerd zijn aan het einde van WOII.
Bepalende elementen:
- Een verkeersveilige herinrichting voor alle weggebruikers
- De dorpskern moet volgens het STOP-principe heringericht worden. Dat wil zeggen dat we duidelijk kiezen om in eerste instantie voor voetgangers (stappers) en fietsers (trappers) te ontwerpen met nieuwe vervoersmodi in het achterhoofd (bijv. Speed pedelecs, elektrische steps,…). Vaak is de beschikbare ruimte beperkt, en dan moeten we keuzes maken. Voetgangers komen op de eerste plaats, gevolgd door fietsers en openbaar vervoer. Op de laatste plaats schenken we aandacht aan auto- en vrachtverkeer. Door duidelijke keuzes te maken volgens dit STOP-principe, zorgen we ervoor dat de meest kwetsbare weggebruikers voldoende ruimte in onze straten krijgen. Voor concrete aandachtspunten waar rekening mee gehouden moet worden in het ontwerp, verwijzen we naar het mobiliteitsplan dat in opmaak is.
- In het centrum is doorgaand vrachtverkeer verboden. Vrachtwagens en grote voertuigen met een bestemming in het gebied, blijven wel toegelaten. Hierbij moet rekening gehouden worden met de veiligheid van andere weggebruikers. Extra maatregelen moeten hiervoor opgenomen worden.
- De gewestweg is een belangrijke route voor openbaar vervoer. De frequentie van de buslijnen wordt in het nieuwe openbaar vervoerplan dat in 2023 van start gaat, nog verhoogd. In het projectgebied moeten twee hoppinpunten voorzien worden: één ter hoogte van Dorp en één ter hoogte van Tramwissel. Hoppinpunten zijn mobiliteitsknooppunten waar verschillende vervoersoplossingen bij elkaar komen, denk bijvoorbeeld aan een bushalte waar ook deelfietsen en -wagens en parkeerplaatsen te vinden zijn. Voor concrete aandachtspunten waar rekening mee gehouden moet worden in het ontwerp van hoppinpunten, verwijzen we naar de unieke verantwoordingsnota opgemaakt voor de Vervoerregio Kempen. Voor het ontwerp van de doortocht van openbaar vervoer doorheen de kern, verwijzen we naar het mobiliteitsplan dat in opmaak is. Hierin staan onder meer volgende principes:
- Ruimte maken voor verblijven in het hart van de kern
- Gescheiden verkeer als het kan, gemengd als het moet
- Veilige, zichtbare oversteekplaatsen
- Brede voetpaden, die nog breder worden aan kruispunten en oversteekplaatsen
- Hoe dichter bij het hart van de kern, hoe lager de snelheid
- Meer ruimte voor groen
- Prachtige natuurdomeinen zoals de Liereman en Tikkebroeken kenmerken onze gemeente, maar in onze dorpskern en haar directe omgeving merk je er weinig We willen minder verharding en meer plaats voor bomen, planten, water en aangename plekjes om elkaar te ontmoeten. In het ontwerp moet goed nagedacht worden over standplaatsen en soorten bomen.
- In het ontwerp moet meer ruimte voor water voorzien worden. We kijken hiervoor naar de Aa, maar ook naar alternatieven voor opvang regenwater. Hierbij moet nagegaan worden wat hiervoor op korte termijn mogelijk is en wat voorbereid moet worden voor de lange termijn.
- Bruisende dorpskern vol beleving
- We willen meer ruimte voorzien voor terrassen en/of andere activiteiten van onze lokale handel en horeca.
- We willen de handel en horeca versterken op maat van de gemeente. Het winkelgebied van Oud-Turnhout heeft een belangrijke complementaire functie ten opzichte van de andere kernen in de stadsregio. Voor verdere concretisering, verwijzen we naar de visie op detailhandel die de vier gemeenten van het regionaalstedelijk gebied Turnhout - dit zijn Beerse, Oud-Turnhout, Turnhout en Vosselaar - samen uitwerkten.
- In Oud-Turnhout is er ruimte voor markten, kermissen en evenementen op een centrale en visibele locatie.
- We streven naar een duurzame parkeerbalans afgestemd op de noden van winkels en horeca met aandacht voor ruimte voor groen. Ook voor de parkeerstrategie verwijzen we naar het mobiliteitsplan. Hierin staat onder andere dat we willen inzetten op parkeerclusters op wandelafstand van bestemmingen met een aangename looproute, dat we het straatparkeren willen behouden voor specifieke doelgroepen (bv. voor minder mobielen en kortparkeren) en dat we willen inzetten op comfortabel fietsparkeren.
- Patrimonium en erfgoed meer zichtbaar maken
- In het projectgebied liggen verschillende karaktervolle cultuurhistorische elementen, die een sterke bijdrage moeten leveren aan het opwaarderen van de dorpskern.
- Ontmoeting stimuleren
- We willen dat de herinrichting gebeurt volgens het 8-80 principe. Iedereen moet gelijkwaardig en onafhankelijk toegang hebben tot de publieke ruimte. Iedereen kan er comfortabel, kwaliteitsvol en tot op hoge leeftijd dagelijkse activiteiten uitvoeren, zich verplaatsen en ontspannen. Ook die inwoners met een zichtbare of onzichtbare beperking.
Beschikbare budget
De gemeente heeft een budget voorzien van 750.000 euro.
- Studiekosten:
- Ondersteuning participatietraject:
- 2021: 10.400 euro
- 2022: 12.100 euro
- Herinrichting (infrastructuur):
Dit budget wordt aangevuld met subsidies die doorheen het traject zullen worden aangevraagd (fietsinfrastructuur, studie en inrichting hoppinpunten, ontharding, …).
